سرور چیست؟
سرور یکی از ارکان سخت‌افزاری اصلی شبکه‌های کامپیوتری است که ستون فقرات شبکه‌های کامپیوتری را شکل می‌دهد. به‌طور معمول، کاربرد اصلی سرورها در ساخت شبکه‌های کلاینت‌سروی است. سرور همانند کامپیوترهای شخصی مجموعه‌ای متشکل از مولفه‌های سخت‌افزاری مثل حافظه اصلی، فضای ذخیرهسازی، پردازنده مرکزی، منبع تغذیه و مولفه‌های دیگری است که دسترسی به خدمات ارتباطی را برای کاربران تسهیل می‌کند. با این‌حال، سرورها به لحاظ شکل ظاهری و توان پردازشی که ارایه می‌کنند تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
سرور یک دستگاه سخت‌افزار یا نرم‌افزار محور است که وظیفه سرویس‌دهی به برنامه‌های کاربردی و کلاینت‌ها را عهده‌دار است. عملکرد سرور به این صورت است که درخواست‌های کلاینت‌ها را دریافت می‌کند و به آنها پاسخ می‌دهد. به‌طور معمول، در شبکه‌های LAN سرورها به سوییچ‌ها یا روترها متصل می‌شوند و قابلیت‌های مهمی در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهند. به‌طور مثال، به سازمان‌ها اجازه میزبانی وب‌سایت‌ها یا پیاده‌سازی ایمیل‌سرور را می‌دهند. نکته مهمی که لازم است در این بخش به آن اشاره داشته باشیم، مفهوم سرور مجازی است. سرور مجازی بخشی از سرور فیزیکی است که ویژگی‌های یک سرور کامل را دارد. به بیان دقیق‌تر، سیستم‌عامل و برنامه‌های سرور مجازی روی سرور مجازی نصب می‌شوند. به بیان دقیق‌تر سرور مجازی، بخشی کوچکی از یک سرور درست مشابه با یک واحد از یک ساختمان است. هنگامی که یک سرور مجازی اختصاصی را تهیه میکنید به تمام فضای سرور مجازی به شکل اختصاصی دسترسی دارید. اصطلاح مهم دیگری که در این زمینه وجود دارد سرور اختصاصی است. سرور اختصاصی (Dedicated Server) به سرور اشاره دارد که به‌طور ویژه برای میزبانی برای یک شرکت در نظر گرفته شده و دسترسی به آن سرور تنها در اختیا شرکتی است که آن‌را تهیه کرده است. در این حالت سرور اختصاصی با هیچ کلاینت دیگری به‌اشتراک قرار نمی‌گیرد.
تجهیزات سخت‌افزاری شکل‌دهنده سرور
سرورهای سامانه‌های پردازشی قدرتمندی است که برای ارایه خدمات مختلف استفاده می‌شوند. به لحاظ تئوری این امکان وجود دارد تا کامپیوترهای شخصی را به عنوان سرور به کار گرفت، با این‌حال، سرورها به دلیل توان پردازشی قدرتمندی که ارایه می‌کنند قابل قیاس با کامپیوترهای دسکتاپ نیستند. علاوه بر این، سرورها نسبت به کامپیوترهای شبکه چند سخت‌افزار اضافی دارند که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم.
مادربورد سرور
همانند یک کامپیوتر شخصی، سرورها مادربوردی دارند سایر قطعات روی آن نصب می‌شوند. با این‌حال، مادربورد سرور متفاوت از مادربورد کامپیوترهای شخصی است. به‌طور مثال، شاسی بزرگ‌تری دارد که همین موضوع باعث می‌شود تعداد اسلات‌های حافظه اصلی بیشتری روی آن قرار گیرد و به این صورت مادربورد از حافظه اصلی بیشتری پشتیبانی کند. علاوه بر این، مادربوردهای سرور قابلیت پشتیبانی از دو پردازنده فیزیکی را دارند، مجهز به دو کارت شبکه هستند و قابلیت پشتیبانی از حافظه اصلی تا سقف 1 ترابایت را دارند. به‌طور مثال، اگر به سرور اچ‌پی سری مدل DL380 G10 که یکی از سرورهای نسل 10 پرولیانت است نگاهی داشته باشیم مشاهده می‌کنیم که مادربورد آن از 2 پردازنده 12 هسته‌ای اینتل زئون Gold 5118 با حداکثر فرکانس 2.3 گیگاهرتز پشتیبانی می‌کند. مادربورد این سرور دارای 24 اسلات رم DIMM بوده و قادر است تا حداکثر تا 1.5 ترابایت حافظه را پشتیبانی کند. علاوه بر این، سرور پرولاینت مدل DL380 G10 در قسمت Smart Array از تراشه S100i بهره می‌برد و میرتواند حداکثر تا 14 هارد ساتا را پشتیبانی کند و علاوه بر این یک Smart Array مدل p408-a دارد که به‌طور مستقیم روی مادربرد سرور قرار گرفته و قابلیت پشتیبانی از 3 هارد SAS را دارد. مادربورد این سرور به 4 پورت شبکه با سرعت 1 گیگابیت در ثانیه تجهیز شده است.
پردازنده سرور
اصلی‌ترین بخش سرور پردازنده یا پردازنده‌های مرکزی است که روی آن نصب می‌شوند. پردازنده مرکزی زمانی مهم می‌شود که قرار باشد سرور در زمینه مجازی‌سازی به کار گرفته شود. در این حالت، اگر سرور از پردازنده‌های ضعیفی استفاده کرده باشد، سرعت دسترسی به ماشین‌های مجازی کاهش پیدا می‌کند یا به‌طور کل نرم‌افزارهای مجازی‌سازی نظیر ESXi و Vcenter به دلیل توان پردازشی ضعیف روی سرور نصب نمی‌شوند. از مهم‌ترین معیارهایی که در زمینه خرید پردازنده سرور باید به آن دقت کنید باید به تعداد هسته پردازشی، فناوری Hyperthreading، مقدار حافظ نهان (کش)، نرخ انتقال اطلاعات میان پردازنده و مولفه‌های سخت‌افزاری، مقدار و نوع حافظه اصلی، سرعت کلاک، حداکثر گرمایی که چپی تولید می‌کند (TDP)، نوع سوکت که پردازنده از آن پشتیبانی می‌کند و موارد این چنینی اشاره کرد.
خنک‌کننده پردازنده مرکزی
وظیفه اصلی هیت‌سینک دفع گرمای تولید شده توسط پردازنده است. هرچه بار کاری بیشتری به پردازنده وارد شود، به همان نسبت گرمای بیشتری را تولید می‌کند. اگر هیت‌سینک خوبی روی پردازنده نصب نشده باشد، گرمای بیش از اندازه عملکرد سیستم را مختل کرده و در موارد بحرانی باعث راه‌اندازی سرور می‌شود که پدیده جالبی نیست. بنابراین باید در زمان خرید هیت‌سینک پردازنده گزینه مناسب را انتخاب کنید.
حافظه اصلی سرور
حافظه‌های اصلی سرور تفاوت‌های قابل توجهی با کامپیوترهای شخصی دارند و نباید از حافظه‌های کامپیوترهای شخصی روی سرورها استفاده کرد. بد نیست بدانید که تشریح پارامترهایی که برای انتخاب حافظه اصلی باید رعایت کنید خود به تنهایی چندین مقاله چند هزار کلمه‌ای را شامل می‌شوند. با این‌حال، مهم‌ترین نکته‌ای که در زمان خرید حافظه اصلی سرور باید به آن دقت کنید پشتیبانی از فناوری ECC است که برای تشخیص خطا استفاده می‌شود. این فناوری باعث می‌شود تا حافظه به‌طور خودکار خطاهای ارسال داده‌ها را شناسایی کرده و برطرف کند، قابلیتی که رم‌های کامپیوتری شخصی ندارند. علاوه بر این، فناوری‌های دیگری مثل Advanced Error Detection و Advanced Fault Resiliency از معیارهای مهم دیگری هستند که در زمان خرید حافظه اصلی سرور باید به آن دقت کرد. به‌طور کلی حافظه‌های اصلی سرور به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
UDIMM: حافظه‌های بافرنشده (UnBuffered) هستند که مصرف برق کمی دارند و علاوه بر این ظرفیت کمی نیز دارند.
RDIMM: حافظه‌های ریجستر شده (Registered) دو خطی هستند که ثباتی میان ماژول DRAM و کنترلر حافظه قرار گرفته تا ضریب اطمینان حافظه بیشتر شود. این ثبات سیگنال‌های کنترلی و آدرس‌دهی را در ماژول‌ها بافر می‌کند. این حافظه‌ها مصرف انرژی بیشتری دارند، اما این اطمینان خاطر را می‌دهند که سرور بدون مشکل خدمت‌رسانی می‌کند. به همین دلیل عملکرد بهتری نسبت به حافظه‌های UDIMM دارند.
LRDIMM: حافظه‌های دو خطی کاهنده بار (Load Reduced ) هستند که فاقد ثبات بوده و در مقابل بافر دارند. چگالی آنها بیشتر از RDIMMها است و از یک تراشه بافر برای کم کردن و به حداقل رساندن بار کاری در گذرگاه حافظه استفاده می‌کنند. این حافظه‌ها به دلیل عملکرد خوبی که دارند گزینه مناسبی برای مراکز داده‌ای هستند.
هارد سرور
هارددیسک‌ها اصلی‌ترین رسانه ذخیرهسازی در سرورها به شمار می‌روند، هرچند به تدریج درایوهای حالت جامد (SSD) جای دیسک‌های سخت را خواهند گرفت. دیسک‌های سخت مجهز به دلیل فرآیند مکانیکی که دارند عمر نسبتا کمتری نسبت به درایوهای حالت جامد دارند، اما در مقابل قیمت کمتری دارند و ظرفیت ذخیرهسازی بیشتری ارائه می‌کنند. نکته‌ای که در ارتباط با هارددیسک سرور باید به آن دقت کنید رابط پشتیبانی شده است. رابط‌های SAS و ساتا در دیسک‌های سخت توصیف‌کنند سرعت و پهنای باندی هستند که دیسک سخت ارائه می‌کند. درایوهای حالت جامه نسبت به هارددیسک‌ها سرعت دسترسی بیشتری را ارائه می‌کنند و میزان مصرف برق و زمان تاخیر آنها کمترل است. درایوهای SDD در قالب SFF 2.5 یا LFF 2.5 اینچ در دسترس قرار دارند. علاوه بر این، درایوهای حالت جامد 2.5 اینچی NVMe PCIe و M.2 SSD نیز قابل انتخاب هستند. امروزع درایوهای حالت جامد به لحاظ معماری به گروه‌های MLC، SLS، TLC و QLC تقسیم می‌شوند.
کنترل‌کننده RAID
وظیفه اصلی کنترل‌کننده RAID در دیسک‌های سخت این است که ارتباط میان هارددیسک با پردازنده مرکزی و سیستم‌عامل را برقرار کند سرورها قابلیت پشتیبانی از رید نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را دارند. از مهم‌ترین وظایف کنترل‌کننده RAID باید به مانیتور کردن فعالیت ورودی/خروجی، نظارت بر پارامترهای کلیدی، پیش‌بینی مشکلات سیستم، اصطلاح مشکلات و بازیابی خودکار، مدیریت خطا و محافظت در برابر از کار افتادن هارددیسک‌ها اشاره کرد. ریدکنترل دارید پردازنده، کش و درایو است تا بهترین راندمان در RAID به‌دست آید. نکته دیگری که در ارتباط با رید کنترلر باید به آن اشاره کرد، باتری رید است در سرورهای مثل اچ‌پی وجود دارد و باعث می‌شود در صورت قطع برق، برق کشتامین شده و اطلاعات روی فلش ذخیره شوند.
کارت شبکه
کارت شبکه وظیفه برقراری ارتباط سرور با شبکه را عهده‌دار است. از مولفه‌های مهم کارت شبکه باید به پردازنده، حافظه اصلی و EEPROM و باس اشاره کرد. پهنای باندی که کارت‌های شبکه ارائه می‌کند یکسان نیستند. البته این امکان وجود دارد که درگاه‌های شبکه سرور را از طریق نصب کارت شبکه بیشتر کرد. به‌طور مثال، کارت شبکه سرور اچ‌پی Ethernet 1GB 4Port 634025-001 از رابط Pci Express 2.0 پشتیبانی می‌کند و مجهز به پورت‌های 4xRJ45 - Ethernet 10base-t / 100base-tx / 1000base-t است. این کارت شبکه از پردازنده برودکامBcm5719 استفاده می‌کند و دسترسی به نرخ انتقال 1 گیگابیت بر ثانیه را ارائه می‌کند. علاوه بر این از پروتکل مدیریت از راه دور Snmp پشتیبانی می‌کند. این کارت شبکه با سرورهای نسل 8 سازگار است.
کارت گذرگاه میزبان (HBA)
آداپتور گذرگاه میزبان (HBA) یک برد مجتمع است که فرآیند پردازش ورودی و خروجی را مدیریت می‌کند و اصتلا فیزیکی میان سرور و دستگاه ذخیره‌ساز تحت شبکه را فراهم می‌کند. با توجه به اینکه HBA به میزان قابل توجهی بار کاری پردازنده سرور در ارتباط با ذخیرهسازی و بازیابی داده‌ها را کمتر می‌کند، به بهبود عملکرد سرور کمک می‌کند. به‌طور معمول، این کارت‌ها روی شکاف PCI Express نصب می‌شوند. این کارت‌ها سرعتی در بازه 8 یا 16 گیگابیت بر ثانیه دارند و مجهز به یک یا دو پورت هستند.
منبع تغذیه
به عقیده نویسنده، منبع تغذیه قلب تپنده هر سروری است. منبع تغذیه انرژی موردنیاز تمامی مولفه‌های سرور را تامین می‌کند. برخی تولیدکنندگان سرور با هدف دستیابی به افزونگی بیشتر دو یا چند پاور روی سرور تعبیه می‌کنند. البته هر منبع تغذیه می‌تواند به تنهایی برق موردنیاز سرور را تامین کند. اگر یکی از آنها خراب شد، منبع تغذیه بعدی به شکل خودکار به مدار وارد می‌شود مانع از کار افتادن سرور می‌شود. علاوه بر این، معماری منابع تغذیه سرور به‌گونه‌ای است که بدون نیاز به خاموش کردن سرور امکان تعویض آن وجود دارد. منابع تغذیه به دلیل اینکه فشار کاری زیادی را تحمل می‌کنند، عمر کوتاه‌تری دارند. مهم‌ترین نکته‌ای که در زمان انتخاب منبع تغذیه باید به آن دقت کنید راندمانی است که ارایه می‌کند. به‌طور معمول، راندمان در بازه 92 تا 96 درصد ایده‌آل است.
فن خنک‌کننده سرور
سرورها نیز همانند کامپیوترهای شخصی مجهز به فن‌هایی هستند که وظیفه دفع حرارت را دارند. فن‌ها وظیفه دفع حرارت داخل سرور را به عهده دارند. هرچه عملکرد فن در زمینه دفع حرارت درون شاسی سرور بهتر باشد، عمر تجهیزات داخلی بیشتر می‌شود.
با ورود ویندوز 11 چه اتفاقی برای بقیه ویندوزها می افتد
با توجه به اینکه ویندوز ۱۱ به‌زودی برای عموم کاربران منتشر می‌شود و همچنین پشتیبانی از ویندوز ۱۰ در سال ۲۰۲۵ به پایان می‌رسد، احتمالا برای بسیاری از کاربران این سؤال پیش آمده که اگر ویندوز ۱۱ را نصب نکنند چه اتفاقی برای سیستم آنها می‌افتد. در ادامه همراه نبض فناوری، احتمالات مربوط به این تصمیم را بررسی می‌کنیم.
آیا باید ویندوز ۱۱ را نصب کنید؟
به گزارش «نبض فناوری»، اگرچه ویندوز ۱۱ پاییز امسال برای عموم کاربران ارائه می‌شود، اما مایکروسافت می‌گوید که نصب کردن آن و کنار گذاشتن ویندوز ۱۰ اجباری نخواهد بود. احتمالا مانند دیگر آپدیت‌های مهم ویندوز ۱۰، در این زمینه هم کاربران می‌توانند پیشنهاد مربوط به آپدیت را رد کنند تا به استفاده از همین سیستم‌عامل فعلی ادامه دهند.
روی هم رفته تا ۱۴ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۲ مهر ۱۴۰۴) هیچ مشکلی برای استفاده از ویندوز ۱۰ نخواهید داشت. مایکروسافت تا این تاریخ به پشتیبانی از ویندوز ۱۰ ادامه می‌دهد و انواع و اقسام کاربران بدون نگرانی بابت به‌روزرسانی‌های امنیتی می‌توانند از این سیستم‌عامل استفاده کنند.
بعد از این تاریخ، اجرای ویندوز ۱۰ بسیار خطرناک‌تر می‌شود. زیرا مایکروسافت دیگر انتشار آپدیت‌های امنیتی را متوقف خواهد کرد. این یعنی اگر کسی بعد از تاریخ ذکر شده بتواند حفره‌های امنیتی در این سیستم‌عامل پیدا کند، مایکروسافت دیگر برای برطرف کردن این حفره‌ها آپدیتی منتشر نمی‌کند.
آیا ویندوز ۱۰ بعد از انتشار ویندوز ۱۱ از کار می‌افتد؟
زمانی که ویندوز ۱۱ به دست عموم کاربران برسد، شما هنوز هم می‌توانید بدون هیچ مشکلی به استفاده از ویندوز ۱۰ ادامه دهید و به طور خودکار از کار نمی‌افتد. به احتمال زیاد بعد از انتشار نسخه‌ی نهایی ویندوز ۱۱، مایکروسافت به کاربران ویندوز ۱۰ این فرصت را می‌دهد که از طریق بخش آپدیت‌ها به طور رایگان این سیستم‌عامل جدید را نصب کنند.
اگر این درخواست آپدیت را رد کنید، احتمالا هر چند وقت یک بار یادآوری‌های مربوط به این آپدیت در ویندوز ۱۰ نمایش داده می‌شود، مگر اینکه سیستم شما از ویندوز ۱۱ پشتیبانی نکند. همان‌طور که گفتیم بعد از اتمام پشتیبانی از ویندوز ۱۰ در سال ۲۰۲۵، اگرچه همچنان می‌توانید از آن استفاده کنید اما در کل سیستم شما در معرض خطر بزرگی خواهد بود.
اگر ارتقای سیستم به ویندوز ۱۱ امکان‌پذیر نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟
طی هفته‌های گذشته بسیاری از کاربران با استفاده از ابزار ارائه شده توسط مایکروسافت سازگاری سیستم خود را با ویندوز ۱۱ بررسی کرده‌اند. در این میان مطمئنا بخش قابل توجهی از کاربران متوجه شده‌اند که ویندوز ۱۱ با سیستم آنها سازگار نیست. در چنین وضعیتی بهترین راهکار این است که قبل از سال ۲۰۲۵ سیستم جدیدی خریداری کنند. با این کار قادر به استفاده از جدیدترین و امن‌ترین نسخه‌ی ویندوز خواهند بود.
اگر به استفاده از ویندوز ۱۰ ادامه دهید چه اتفاقی می‌افتد؟
هر بار که نسخه‌ی جدیدی از ویندوز منتشر می‌شود، همیشه گروهی از کاربران وجود دارند که ترجیح می‌دهند به نسخه‌ی قدیمی‌تر ویندوز وفادار بمانند. حتی امروزه بخشی از کاربران هنوز از ویندوز ۷، ویندوز ۸ و حتی نسخه‌های قدیمی‌تر مانند ویندوز XP استفاده می‌کنند. اما این افراد متحمل ریسک‌های امنیتی بسیار خطرناکی می‌شوند.
دقیقا استفاده از نسخه‌های قدیمی ویندوز چه خطراتی را به همراه دارد؟ به زبان ساده اگر از سیستم‌عاملی که پشتیبانی از آن به پایان رسیده استفاده کنید، بیش از دیگران در معرض خطر بدافزارها و آسیب‌رسانی به داده‌ها خواهید بود. همچنین می‌توانیم به باج‌افزارها و حتی نرم‌افزارهایی که می‌توانند وب‌کم سیستم را به خطر بیندازد هم اشاره کنیم.
در ضمن برخی از نرم‌افزارها هم بعد از چند سال دیگر برای ویندوز ۱۰ آپدیت ارائه نخواهند کرد و همین کار می‌تواند منجر به افزایش شمار حفره‌های امنیتی سیستم شود.
امن‌ترین راه برای ادامه‌ی استفاده از ویندوز ۱۰ چیست؟
اول از همه ادامه‌ی استفاده از ویندوز ۱۰ بعد از تاریخ ۲۲ مهر ۱۴۰۴ را توصیه نمی‌کنیم. چنین کاری ارزش ریسک‌های امنیتی را ندارد و تا آن زمان کامپیوترهای رده‌پایین (و حتی سیستمهای دست دوم) سازگار با ویندوز ۱۱ قیمت پایینی خواهند داشت. اما از آنجایی که واقعیت موجود همواره مطابق با شرایط ایدئال نیست، در ادامه به چند نکته اشاره می‌کنیم.
بدون شک بعد از پایان پشتیبانی مایکروسافت از ویندوز ۱۰، کاربرانی که توجه بیشتری به مسائل امنیتی نشان می‌دهند بعد از سال ۲۰۲۵ با مشکلات کمتری مواجه خواهند شد. در ادامه به چند نکته می‌پردازیم که برای ایمن ماندن در اینترنت در شرایط مختلف باید انجام دهید و البته اهمیت آنها بعد از سال ۲۰۲۵ برای ویندوز ۱۰ دوچندان خواهد شد؛
همواره مرورگر وب را آپدیت نگه دارید.
از آپدیت کردن برنامه‌های غافل نشوید.
از سایت‌های مشکوک بازدید نکنید.
از آنتی‌ویروس آپدیت شده در سیستم استفاده کنید.
از پسورد یکسان برای اکانت‌های مختلف استفاده نکنید.
تا حد ممکن از تأیید هویت دو مرحله‌ای بهره ببرید.
از اطلاعات مهم به طور مرتب بک‌آپ بگیرید.
پیوست‌های ایمیل‌های مشکوک را باز نکنید.
برای دانلود برنامه‌ها فقط از سایت‌های معتبر و قابل اعتماد استفاده کنید.
با وجود اینکه سال‌هاست چنین توصیه‌هایی مطرح می‌شوند، اما از طرف دیگر باید بگوییم که چند درصد از مردم روزی دو بار مسواک می‌زنند و بعد از هر وعده‌ی غذایی از نخ دندان استفاده می‌کنند؟ مطمئنا گروهی از افراد چنین کارهایی را انجام می‌دهند اما بخش بزرگی از آنها علاقه‌ای به انجام این کارها ندارند.
بنابراین برای کاربران معمولی بهترین توصیه این است که از جدیدترین نسخه‌ی ویندوز استفاده کنند و اگر این نکات امنیتی را هم رعایت کنند با خطرات امنیتی کمتری مواجه خواهند شد.
در نهایت بهتر است از ویندوز ۱۱ استفاده کنید
زمانی که ویندوز ۱۱ منتشر شود، فارغ از اینکه دوست داشته باشیم یا نه، اهمیت ویندوز ۱۰ روزبه‌روز کمتر از گذشته خواهد شد. روی هم رفته همان‌طور که گفتیم از حالا حدود ۴ سال وقت دارید که ویندوز ۱۰ را کنار بگذارید و به بهره‌گیری از نسخه‌ی بعدی روی بیاورید و ۴ سال در دنیای تکنولوژی زمان بسیار زیادی است.
منبع/ دیجی‌کالا مگ
راهنمای خرید کابلHDMI
انتخاب و خرید کابل HDMI شاید در ابتدا ساده به نظر برسد؛ اما نکات مهمی وجود دارد که نباید از آنها غفلت کرد.
کابل‌های HDMI که امروزه در هر مغازه‌ی الکترونیکی از لوازم صوتی تصویری تا قطعه‌فروشی‌ها و البته فروشگاه‌های آنلاین یافت می‌شوند، انواع مختلفی دارند؛ اما فراوانی آنها به این معنا نیست که می‌توانید خیلی راحت به اولین مغازه‌ای که رسیدید وارد شده و بدون اطلاع کافی یکی را انتخاب و خریداری کنید.
برای مثال، یکی از ویژگی‌هایی که باید در خرید کابل HDMI مورد توجه قرار دهید قابلیت انتقال تصویر اولترا اچ‌دی یا 4K است. همه‌ی کابل‌های اچ‌دی‌ام‌آی از پس انتقال تصاویر با دامنه‌ی دینامیک بالا (HDR) را ندارند. بنابراین، اگر در نظر دارید تلویزیون جدید، پخش‌کننده‌ی Blue-ray، یا مدیا استریمر 4K HDR خریداری کنید، ممکن است نیاز باشد کابل HDMI جدیدی نیز تهیه کنید. خوشبختانه با پرداخت هزینه‌ی اندکی می‌توان یک نمونه‌ی باکیفیت از این کابل با حداکثر عملکرد را خریداری کرد؛ آن هم تنها در صورتی که اساسا نیاز به تهیه‌ی کابل جدید باشد.
آیا لزومی دارد کابل جدید تهیه کنید؟
قبل از اینکه به پیشنهادهای خرید برسیم باید به این نکته توجه کنید که صرفا به این دلیل که تلویزیون جدیدی خریده‌اید نباید کابل اچ‌دی‌ام‌آی جدیدی هم تهیه کنید. حتی اگر تلویزیون جدید شما HDR یا 4K باشد، مادامی که از کابل با بلندی زیر دو متر استفاده میکنید، هر کابل پرسرعتی می‌تواند جوابگوی نیاز شما باشد. پرسرعت یا High Speed عنوانی است که توسط شرکت‌های سازنده انتخاب شده است تا نشانگر این باشد که کابل موردنظر، پهنای باند لازم جهت انتقال تصویر ۱۰۸۰ پیکسل و بالاتر را دارد.
می‌توانید پهنای باند را به منزله‌ی یک لوله و محتوای 4K و HDR را مقدار زیادی آب تصور کنید. برای اینکه این لوله از پس انتقال حجم بالای آب بربیاید باید به اندازه‌ی کافی بزرگ باشد.
متاسفانه، راهی وجود ندارد که بتوان با نگاه کردن به کابل متوجه شد که آیا از پس داده‌های عظیم 4K و HDR برمی‌آید یا خیر. حتی اگر روی کابل نوشته باشد High Speed باز هم نمی‌توان کاملا مطمئن بود. یک کابل اچ‌دی‌ام‌آی مادامی که توانایی انتقال محتوای ۱۰۸۰ پیکسل را داشته باشد پرسرعت قلمداد می‌شود؛ اما ممکن است از پس محتوای 4K برنیاید. تنها راه شناسایی کابل مناسب تست کردن آن است.
خبر خوب این است که اگر کابلی کار کند یعنی جواب داده است. به طور مثال اگر سیگنال 4K یا HDR را از دستگاه پخش Blue-ray با کابلی به تلویزیون منتقل کردید و محتوا به نمایش در آمد، کار تمام است. یعنی این‌گونه نیست که تصور کنید با کابل دیگر ممکن است کیفیت بهتری دریافت کنید. این فناوری به این شکل کار نمی‌کند.
دو حالت برای کار نکردن اچ‌دی‌ام‌آی وجود دارد. حالت معمول‌تر این است که هیچ سیگنالی دریافت نمی‌شود و نمایشگر، خالی یا دارای پرش خواهد بود. در این حالت، بررسی کنید همه‌ی اتصالات به درستی برقرار باشند و همه‌ی تنظیمات درست باشند.
HDMI
همچنین به خاطر داشته باشید که اگر یک حلقه از زنجیر شما 4K HDR را پشتیبانی نکند، نتیجه نخواهید گرفت. یعنی اگر پلیر، کابل و تلویزیون را اجزای اصلی نمایش محتوای 4K HDR بدانیم، اگر هرکدام از آنها این قابلیت را پشتیبانی نکنند، نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد. همچنین، بعضی تلویزیون‌ها چند ورودی اچ‌دی‌ام‌آی دارند که فقط یکی از آنها از 4K پشتیبانی می‌کند. پس، لازم است به این موضوع نیز دقت کنید. اگر مطمئن شدید که همه‌ی موارد سخت‌افزاری و تنظیمات درست هستند، ممکن است مشکل از کابل باشد.
مشکل HDMI
مشکل دیگری که ممکن است در استفاده از کابل‌های اچ‌دی‌ام‌آی با آن مواجه شوید، نمایش نقطه‌های درخشان است که در این حالت چیزی شبیه برفک را روی نمایشگر خواهید دید. ممکن است حالتی که با آن مواجه می‌شوید در حد برفک تلویزیون‌های قدیمی وخیم باشد یا به درخشش‌های گاه و بی‌گاه پیکسل‌های سفید محدود شود. به هر حال این نشانه‌ای است حاکی از این که باید کابل خود را عوض کنید.
اگر تلویزیون همان رزولوشنی که برای آن ارسال کردید را نشان دهد یعنی مشکلی وجود ندارد. این یعنی مثلا شما 4K HDR ارسال کنید و تلویزیون آن را 4K HDR تشخیص دهد. این بهترین حالت ممکن است و با استفاده از کابل دیگر تصویری واضح‌تر و روشن‌تر و... نخواهید داشت.
پیشنهادهای خرید کابل HDMI
اگر مطمئن شدید که کابل اچ‌دی‌ام‌آی فعلی قابلیت لازم را ندارد یا دوست دارید همراه تلویزیون جدید کابل جدید تهیه کنید، می‌توانید برای خرید کابل جدید، پیشنهادهای زیر را در نظر بگیرید.
گزینه‌های ارزان‌تری از آنچه که در زیر فهرست شده است وجود دارد؛ اما کابل‌های معرفی‌شده از شرکت‌های خوش‌نامی هستند که در بررسی‌ها مثبت ارزیابی شده‌اند و سال‌ها در زمینه‌ی تولید کابل اچ‌دی‌ام‌آی فعالیت داشته‌اند.این کابل‌ها دارای قابلیت انتقال محتوای 4K و HDR نیز هستند. در نتیجه اگر دنبال پاسخ کوتاه می‌گردید و نمی‌خواهید خیلی وقت صرف کنید، گزینه‌های زیر بهترین هستند. ما کابل ۱.۸ متری را برای مقایسه‌ی قیمت در نظر گرفته‌ایم؛ اما هر کدام از این برندها کابل‌های بلندتر و کوتاه‌تری نیز ارائه می‌دهند.
اگر ساکن ایران هستید و از لوازم موجود در بازارهای ایران استفاده میکنید تجربه بنده توصیه خرید کابل بافو است این کابل در همان اتصال اول خیال شما را راحت و سیستم صوتی و تصویری شما را راه اندازی مینماید
سامانه دمای اتاق سرور
مجازی‌سازی یکی از روش‌های عملی، به نسبت جدید و محبوب برای مدیریت مراکز داده است. برپایی مراکز داده مجازی در قلب نمونه‌های فیزیکی، مزایای متعددی دارد. می‌توان چندین سرور مجازی را روی یک سخت‌افزار پیاده کرد که در این صورت، هزینه‌های مربوط به سخت‌افزار به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابند. در صورت از کار افتادن یک سرور، کافی است ماشین مجازی را دوباره پیاده‌سازی کنیم و به پیکربندی سخت‌افزاری نیازی نخواهد بود. در نتیجه زمان از دست رفتن سرویس بسیار کوتاه می‌شود. از دیگر مزایای این روش امکان پیاده‌سازی ماشین‌های مجازی با وظایف مختلف و مهاجرت آنها به ابر است. در ادامه گفت‌وگویی انجام‌شده از نظریه‌های دو تن از کارشناسان این حوزه را می‌خوانید. به‌منظور پیوستگی مطالب و ساده‌تر شدن مطالعه، متن اصلی اندکی تغییر داده‌شده و از حالت گفت‌وگو در آمده است.
تفاوت‌ها با گذشته
از حدود بیست سال پیش که شرکت Vmware محصول ایستگاه‌کاری خود و ابزار مجازی‌سازی ESX را معرفی کرد تا به امروز، اصول اولیه مجازی‌سازی تغییر چندانی نکرده است1. امروزه، شاهد افزایش کارآیی، به‌ویژه افزایش تقاضا برای ذخیرهسازی هستیم. شاید از مهم‌ترین تحولات این حوزه بتوان به تحول در نحوه مدیریت مجازی‌سازی، شبکه‌ها و مهاجرت ماشین‌های مجازی اشاره کرد. در روزهای آغازین پیدایش ماشین‌های مجازی، این ماشین‌ها در یک سرور فیزیکی محصور بودند. یک سرور فیزیکی را مجازی‌سازی می‌کردید و چندین ماشین مجازی داشتید که فقط روی همان سرور کار می‌کردند و امکان انتقال آنها به سرورهای دیگر وجود نداشت. در نتیجه اگر سرور فیزیکی با نقصی روبه‌رو می‌شد، عملکرد همه ماشین‌های مجازی روی آن سرور هم با مشکل مواجه می‌شدند و شما راهی برای نجات دادن خدمات خود نداشتید. با معرفی محصولاتی نظیر vMotion این امکان فراهم شد که در مواقع لزوم، ماشین‌های مجازی به‌سادگی بین سرورهای فیزیکی مهاجرت کنند. با کمک vMotion شرکت Vmware یا ابزار Replica در Hyper-V می‌توان ماشین‌های مجازی را تقریبا به‌طور آنی به کلاسترهای مجزا در مکان‌هایی که به‌طور فیزیکی از هم جدا هستند، منتقل کرد.
نگرانی‌ها و امنیت
امنیت مجازی‌سازی و خطرات اجرای هم‌زمان چندین ماشین مجازی در یک زیرساخت فیزیکی مشترک شاید مهم‌ترین چالش‌هایی هستند که در آغاز پیدایش روش‌های مجازی‌سازی به آنها توجهی نشده یا کمتر توجه شده بود. اگرچه، امروزه آسیب‌پذیری‌های امنیتی برای مثال در معماری پردازنده‌های مرکزی وجود دارد، با این حال بسته‌های الحاقی برای رفع این نقایص سخت‌افزاری به‌سرعت عرضه می‌شوند. در نتیجه مهاجمان به‌راحتی نمی‌توانند از این آسیب‌پذیری‌ها سو‌ءاستفاده کنند و برای انجام حملات مؤثر به ماشین‌های مجازی، نیازمند دسترسی سطح بالا به خود سامانه‌ها هستند. به‌طورکلی ایزوله‌کردن منابع و ماشین مجازی، سطح ایمنی را بسیار بالا می‌برد اما مشکلات از جایی آغاز می‌شود که این ایزوله‌سازی به‌طور نامناسبی پیاده شده باشد. یک محیط مجازی که به‌درستی طراحی‌شده و با ایزوله کردن شبکه و ایزوله کردن فضای ذخیرهسازی (در صورت نیاز) همراه باشد، از ایمنی بالایی در حملات برخوردار است.
Peter Rittwage، مهندس فنی ارشد شرکت IntelliSystems معتقد است: «همیشه از ویروس‌ها و بدافزارهایی سخن گفته می‌شود که می‌توانند به هایپروایزر حمله کنند. من به‌شخصه تاکنون با چنین چیزی مواجه نشده‌ام. به نظر من برنامه‌ریزی چنین چیزی بسیار دشوار است.»
ابزارهای مجازی‌سازی
در بیشتر موارد برای مجازی‌سازی، نام ابزارهای Hyper-V و Vmware یا KVM/Xen مطرح است. یکی از مهم‌ترین پارامترها برای انتخاب ابزار مجازی‌سازی علاوه بر کارآیی، هزینه‌ای است که می‌خواهید صرف کنید. این طیف هزینه بازه‌ای متنوع را شامل می‌شود که یکسر آن KVM/Xen قرار دارد و بعد Hyper-V است و در نهایت Vmware قرار گرفته که گران‌ترین گزینه محسوب می‌شود.
Vmware ابزارهای مدیریت فوق‌العاده‌ای دارد و یک شاهکار در عرصه مجازی‌سازی سخت‌افزاری محسوب می‌شود، اما استفاده از آن بسیار گران است. اگر از محیط ویندوزی استفاده میکنید و اغلب ماشین‌های مهمان، ویندوز سرور را اجرا می‌کنند در این صورت محیط Hyper-V انتخاب خوبی برای شما خواهد بود. KVM و Xen هر دو پلتفرم‌های هایپروایزر اپن‌سورس فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شوند، اما فاقد رابط‌های مدیریتی هستند. اگرچه برای رفع این مشکل راهکارهایی چون استفاده از محیط‌هایی نظیر OpenStack یا استفاده از ابزاری نظیر OnApp وجود دارد، اما بااین‌وجود اگر تجربه کافی برای استفاده از این ابزارها و نرم‌افزارهای اپن‌سورس نداشته باشید، چنین راهکارهایی سبب پیچیدگی بیشتر طراحی می‌شوند و کمک چندانی به شما نخواهند کرد.
مجازی‌سازی در چه جاهایی مفید است؟
اگرچه امکان مجازی‌سازی اغلب در بارهای کاری وجود دارد اما اگر نرم‌افزارهایی دارید که به‌طور انحصاری از پردازنده مرکزی، رم یا I/O ذخیرهسازی استفاده سنگینی می‌کنند، شاید بهترین راهکار این باشد که چنین نرم‌افزارهایی را در قالب سرورهای مستقل، درون یک محیط مجازی‌سازی‌شده بزرگ‌تر قرار دهید. همچنین می‌توانید یک سرور فیزیکی را به‌گونه‌ای پیکربندی کنید که فقط یک ماشین مجازی را اجرا کند و به‌این‌ترتیب علاوه بر اینکه مطمئن خواهید بود نرم‌افزار موردنظرتان از نظر دسترسی به منابع سخت‌افزاری در شرایط خوبی است، از مزایای یک محیط مجازی‌سازی‌شده نظیر امکانات مدیریتی و مهاجرت بارکاری بهره‌مند خواهید شد. با این اوصاف باید توجه داشت که همه نرم‌افزارها به‌راحتی با پردازنده‌های مجازی و NIC های مجازی کنار نمی‌آیند، زیرا به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که با سخت‌افزار فیزیکی ارتباط برقرار کنند. اما خبر خوب این که با رشد بازار مجازی‌سازی، این نرم‌افزارها مسیر تکامل را طی می‌کنند و در آینده با مشکلات کمتری در این زمینه روبه‌رو خواهیم شد. به‌طورکلی اگر قصد دارید از همه منابع خود برای یک عملکرد خاص (High-CPU Or High-IOP Function) نظیر پیاده‌سازی یک سرور SQL که بار زیادی را تحمل می‌کند، استفاده کنید به مجازی‌سازی نیاز چندانی ندارید. مجازی‌سازی در مواردی کمک می‌کند که بخواهیم سخت‌افزار را بین چندین مأموریت به اشتراک بگذاریم.
سبستم کنترل و هوشمند سازی اتاق سرور src را اینجا ببیتید
بزرگ‌ترین چالش مجازی‌سازی
هنوز هم بزرگ‌ترین چالش مجازی‌سازی، توزیع و به اشتراک‌گذاری منابع بین زیرساخت و نرم‌افزارها است. در هر حالتی در زیرساخت شما مواردی وجود خواهند داشت که اولویت بیشتری نسبت به بقیه دارند. طراحی یک پلتفرم مجازی‌سازی شده در واقع ایجاد یک نوع تعادل و موازنه بین منابع پردازشی است که در اختیار دارید. در هر صورت شما ممکن است در بخش‌هایی از زیرساخت خود با گلوگاه‌هایی روبه‌رو شوید که اثر منفی بر عملکرد آن داشته باشند، اما این امید وجود دارد که بتوانید در طراحی خود شرایطی را لحاظ کنید که این گلوگاه‌ها اثر منفی کمتری بر عملکرد نرم‌افزارهایتان بگذارند. همیشه باید تخمینی از بارکاری آینده داشته باشید، چون نمی‌توانید به‌راحتی شبکه‌ای را که برپا کرده‌اید با یک محیط مجازی‌سازی‌شده جدید وفق دهید. در بخش ذخیرهسازی هم باید به نکات مهمی توجه داشت. در اغلب پیاده‌سازی‌ها یک آرایه ذخیرهسازی مرکزی برای محیط مجازی‌سازی‌شده در نظر گرفته می‌شود و در بیشتر موارد، یک گلوگاه را به سامانه مجازی‌سازی تحمیل می‌کند.
راهکارهای پیشنهادی
در حالی‌که راهکارهای فنی وجود دارد که می‌توانند به کاهش برخی از این مشکلات کمک کنند، نظیر SSD caching درون آرایه ذخیرهسازی یا استفاده از ذخیرهسازی خوشه‌ای (Clustered Storage) با این‌حال، هر یک از این راهکارها ایرادهای خود را دارند که باید به آنها توجه داشت. یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش مشکلات، ارزیابی (Benchmarking) دقیق سرورهای فیزیکی موجود و انتخاب درست روشی است که برای مجازی‌سازی زیرساخت خود در پیش خواهید گرفت. پیش از هرگونه تصمیم‌گیری در مورد سخت‌افزار یا مجازی‌سازی، باید از میزان پهنای باندی که هر سرور برای تبادل داده در WAN مصرف خواهد کرد، میزان درگیر شدن پردازنده مرکزی و حافظه در جریان بار کاری معمول و در پیک بار و همین‌طور از میزان disk I/O که هر سرور با آن مواجه است، آگاهی داشته باشید. با در اختیار داشتن چنین اطلاعاتی پیش از پیاده‌سازی، می‌توانید تصمیمات دقیق‌تری اتخاذ کنید. علاوه بر این قادر خواهید بود، خطا‌ها و نقایص احتمالی را که ممکن است در محیط مجازی‌سازی‌شده رخ دهند، پیش‌بینی کنید و مطمئن باشید که در صورت بروز مشکل برای یک هایپروایزر فیزیکی، منابع پشتیبان کافی وجود دارد تا بتوانید ماشین‌های مجازی را به‌سلامت مهاجرت دهید.
اشتباههای معمول در مجازی‌سازی
از جمله اشتباههای طراحی می‌توان به «تخصیص نامتوازن منابع» اشاره کرد. چیزی شبیه استفاده از ۲۴ هسته پردازشی با ۶۴ گیگابایت حافظه. در یک محیط مجازی‌سازی شده، حافظه (RAM) بین ماشین‌های مجازی به اشتراک گذاشته نمی‌شود و در نتیجه ممکن است منابع حافظه زودتر از منابع پردازشی به پایان برسند. عدم تناسب توان ذخیرهسازی با نیازها مورد دیگری است که باید به آن توجه کرد. برآورد دقیق ظرفیت ذخیرهسازی شاید اهمیتی بیشتر از برآورد ظرفیت پردازشی داشته باشد زیرا هزینه‌های مربوط به ذخیرهسازی در مقایسه با هزینه هسته‌های پردازشی با سرعت بیشتری افزایش می‌یابد. اگر شمار زیادی از پایگاه‌های داده را با تراکنش بالا دارید و می‌خواهید آنها را مجازی‌سازی کنید، به disk I/O زیادی نیاز خواهید داشت و این یعنی نیاز به آرایه بزرگی از دیسک‌ها که مترادف است با تحمیل هزینه زیاد.
علاوه بر این، معمولاً همیشه محیط‌های مجازی را خواهید دید که در آنها برای هر ماشین مجازی مهمان، vLAN با مدیریت آدرس IP گره هایپروایزر برای هرکدام در نظر گرفته شده است. به‌طورکلی چنین کاری لزومی ندارد و فقط بر میزان پیچیدگی مدیریت پلتفرم می‌افزاید. به‌جز در موارد خیلی خاص تا جای ممکن از حجم شبکه بکاهید و برای مدیریت جداسازی
(Separation) ماشین‌های مجازی روی شبکه از فهرست‌های دسترسی یا قوانین دیواره‌آتش (Firewall) استفاده کنید. همین‌طور در مجازی‌سازی‌‌ها شاهد استفاده زیاد از سوییچ‌های مجازی هستیم که شاید لزومی به استفاده از این تعداد سوییچ نباشد. اگر محیط به تعداد زیادی vLAN نیاز دارد، معمولا برای هر vLAN به سوییچ مجازی مجزا نیاز ندارید و در بیشتر موارد یک طراحی مناسب vLAN و سوییچ‌های مجازی، میزان کافی از ایزولاسیون شبکه را در اختیارتان قرار می‌دهد. پیکربندی نامناسب پردازنده مجازی، حافظه و فضای ذخیرهسازی از جمله اشتباههای رایج در مجازی‌سازی است.
نگاهی به آینده
در آینده شاهد مجازی‌سازی شبکه روی سخت‌افزار شبکه خواهیم بود و در نتیجه زیرساخت فیزیکی شبکه که باید از زیرساخت مجازی که برپاکرده‌اید پشتیبانی کند، به‌طور مناسب‌تری با SDN و Scripting و vxLAN هماهنگ خواهد شد. مورد دیگر افزایش استفاده از Containerization درون ماشین‌های مجازی است. محصولاتی نظیر Docker و Kubernetes مجازی‌سازی سیستم‌عامل و نرم‌افزار را در درون خود ماشین مجازی فراهم می‌کنند. استفاده درست از چنین امکانی مزایای زیادی نظیر پیاده‌سازی سریع‌تر، در اختیار داشتن محیطی با ثبات‌تر و توانایی انتقال بی‌درنگ بارکاری نرم‌افزارها بین ماشین‌های مجازی دارد.
پیشنهادهای پایانی شاید یکی از مهم‌ترین پیشنهادها، برای افرادی که قصد پیاده‌سازی و نگهداری از پروژه‌های مجازی‌سازی سرور را دارند، برنامه‌ریزی برای رشد باشد. در طول مرحله طراحی، پس از ارزیابی محیط فعلی، مطمئن شوید که برنامه‌ای مناسب برای توسعه پلتفرم با هایپروایزر‌های جدید یا زیرساخت ذخیرهسازی اضافی دارید، به‌گونه‌ای که تأثیر این تغییرات را روی محیط مجازی‌سازی شده فعلی تا حد امکان کاهش دهید. در محیط‌های مجازی، تقاضای زیادی به دسترسی بالا وجود دارد، پس باید بتوانید برای پاسخ به این تقاضا، بدون اینکه مجبور به بازتعریف معماری کل پلتفرم شوید، ظرفیت ذخیرهسازی یا شمار هایپروایزرها را افزایش دهید.
علاوه بر این، باید یک استراتژی پشتیبان‌گیری خوب در چنته داشته باشید. اگر چه با مجازی‌سازیِ همه‌چیز، در مقابل خطا و نقص یک جزء فیزیکی زیرساخت، به انعطاف‌پذیری بهتری دست خواهیم یافت با این حال همیشه باید در انتظار بروز مشکل بود.
هوشمندسازی دستگاه‌ها با رویکرد بومی‌سازی
وضعیت اینترنت اشیا در ایران چگونه است و چرا باعث رونق اقتصادی می‌شود؟
استارت‌آپ‌های اینترنت اشیا فعال در ایران در چند سال گذشته به دستاوردهای بزرگی رسیده‌اند و در حوزه‌های محیط‌زیست، کشاورزی، حمل‌ونقل، مدیریت انرژی، آموزش، سلامت و امنیت محصولات کاربردی خوبی روانه بازار کرده‌اند که برخی از آنها نه تنها سودآور هستند، بلکه مانع از خروج ارز از کشور می‌شوند.
کارینسو
حمایت سازمان‌های دولتی از اینترنت اشیا
در ایران اینترنت اشیا مورد توجه مسئولان دولتی قرار دارد. به‌طوری که مصوبه جلسه پنجاه‌وسوم شورای عالی فضای مجازی مورخ 1397/7/30 با عنوان الزامات حاکم بر اینترنت اشیا در شبکه ارتباطی بر این موضوع تاکید دارد. این مصوبه مشتمل بر چهار ماده است که ماده اول شامل تعاریف اولیه عمومی و اختصاصی است. ماده دوم و سوم الزامات عمومی و اختصاصی را شامل می‌شود. ماده چهارم که اشاره به راهبری و نظارت دارد اعلام می‌دارد: «مرکز ملی فضای مجازی ظرف مدت شــش مــاه، ضمن تقســیم کار ملی و تعیین اولویت‌های توسعه، گزارش اقدامات به عمل آمده در حوزه اینترنت اشیا در کشور را تهیه و به شورای عالی فضای مجازی ارائه نماید.» در همین ارتباط مرکز ملی فضای مجازی کارگروه راهبری اینترنت اشیا را راه‌اندازی کرد تا تعامل بیشتری میان سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی مربوط به وجود آید تا بتوان از ظرفیت‌های بالقوه اینترنت اشیا در کشور استفاده کرد. به گزارش روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی، تدوین سند راهبردی و نقشه راه اینترنت اشیا، راهبری طرح‌های کلان ملی در این حوزه، شناسایی نقاط قوت و تهدید توسعه اینترنت اشیا در کشور، بررسی و تقسیم کار ملی با شناسایی کلیه ذینفعان و بازیگران بخش حاکمیتی، دولتی، غیر‌دولتی، عمومی و شناسایی و انتخاب طرح‌های پایلوت ملی در حوزه اینترنت اشیا، مهم‌ترین اهداف این کارگروه است. در برنامه ششم توسعه نیز وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شد تا به توسعه، رصد، پایش و راهبری برخی فناوری‌های نوین مانند اینترنت اشیا بپردازد. به همین منظور تدوین نقشه راه اینترنت اشیا در برنامه کاری پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفت. نتیجه پروژه تدوین نقشه راه اینترنت اشیا اسناد و مستندات فنی، اقتصادی و فرهنگی است که تحلیل مبسوط آنان در این سند آورده شده است. در این سند پس از ارائه چشم‌انداز و اهداف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در ورود به حوزه فناوری اینترنت اشیا، مدلی برای زیست‌بوم اینترنت اشیا پیشنهاد خواهد شد. در مرحله بعد، به بررسی کلیه اجزا زیست‌بوم پرداخته و نقش و کارکرد هر یک را توضیح داده است. سناریوهای مختلف پیشرو در خصوص روش نگاه این وزارتخانه به موضوع توسعه بازار و کسب‌وکار فناوری اینترنت اشیا بخش بعدی مستند را تشکیل داده و سپس بر اساس یک سناریو منتخب، اهداف، راهبردها و اقدام‌های اولویت‌دار وزارت در خصوص هریک از اجزا زیست‌بوم آورده شده است. فهرست پروژه‌ها و اقدامات پیشنهادی جهت دستیابی به چشم‌انداز و اهداف اینترنت اشیا در آخرین بخش از این سند درج شده است.
چرا اینترنت اشیا محبوب است؟
اینترنت اشیا اطلاعات تقریبا نامحدود و دقیقی در ارتباط با افراد و محیط پیرامون آنها جمع‌آوری می‌کند که اگر این داده‌ها به درستی پردازش شوند، دانش دقیقی در اختیار سازمان‌ها و افراد مسئول قرار می‌دهند. به‌طور مثال، اگر اطلاعات دقیقی در ارتباط با میزان مصرف آب، برق و گاز در فصول مختلف سال داشته باشید، قادر به برنامه‌ریزی دقیق‌تر و هوشمندانه‌تری برای مدیریت مصرف انرژی هستید. اهمیت موضوع به اندازه‌ای است که تفاهم‌نامه همکاری میان شرکت توزیع برق تهران و شرکت خدمات ارتباطی رایتل با هدف توسعه زیرساخت ارتباطی کنتورهای هوشمند در تهران منعقد شد تا به این شکل توسعه زیرساخت ارتباطی کنترهای هوشمند وارد فاز عملیاتی شود.
آیا خدمات اینترنت اشیا به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌کنند؟
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کشور که هر ساله همایش‌های مختلفی درباره آن برگزار می‌شود و صدا و سیما در قالب میزگردها و برنامه‌های تحلیلی به آن اشاره می‌کند بحث اتلاف انرژی در دو حوزه آب و برق است. اینترنت اشیا می‌تواند نقش تاثیرگذاری در کاهش اتلاف انرژی و افزایش بهره‌وری تجهیزات خانگی و صنعتی داشته باشد. هنگامی که کنترهای هوشمند به شکل فراگیر در ادارات و منازل مسکونی نصب شوند به مشترکان و ادارات در مدیریت مصرف انرژی کمک فراوانی می‌کنند. علاوه بر این، یکی از معضلات مهم کلان شهرهای ایران بحث آلودگی هوا به ویژه در فصول سرد سال است. حس‌گرها و تجهیزات اینترنت اشیا می‌توانند با جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات درباره میزان آلایندگی هوا به حفظ محیط زیست کمک کنند.
یکی دیگر از کاربردهای مهم اینترنت اشیا در بحث حمل‌ونقل و بهینه‌سازی مصرف سوخت است. به‌کارگیری تجهیزات اینترنت اشیا در زنجیره تامین برای مقابله با قاچاق کالا و ردیابی وضعیت بسته‌ها، مصرف بهینه آب در صنعت کشاورزی افزایش تولید و کاهش ضایعات را به همراه دارد. در بحث دامپروری ردیابی احشام بیمار، افزایش شیردهی گاوها و تغذیه گوسفندان رونق اقتصادی را برای فعالان این حوزه به همراه دارد.
تجاری‌سازی اکوسیستم اینترنت اشیا
آمار و ارقام منتشر شده توسط سایت‌ها و منابع مختلف به این نکته اشاره دارند که رشد نمایی اینترنت اشیا در ایران روند خوبی دارد، با این‌حال به لحاظ تجاری ورود اینترنت اشیا به ایران هنوز به سودآوری کلان نرسیده، زیرا بخش عمده‌ای از فعالیت‌های انجام شده در این زمینه توسط سازمان‌ها، موسسات تحقیقاتی و شرکت‌های دانش بنیان خصوصی انجام شده و قراردادهای منعقد شده در این زمینه در مقیاس کلان کشوری نبوده‌اند. تجاری‌سازی به خلق ایده تا ورود به بازار گام‌های مختلفی را شامل می‌شود. یکی از گام‌های مهم در حوزه شرکت‌های نوپای اینترنت اشیا، خلق مدل کسب‌وکار درستی است که سودآوری و موفقیت استارت‌آپ‌ها را تضمین کند. مهم‌ترین عاملی که باعث تجاری‌سازی اینترنت اشیا می‌شود سرمایه‌گذاری و تخصیص بودجه در زمینه ساخت ابزارهای هوشمند است. با این‌حال، به دلیل وجود مشکلاتی مثل نوسانات قیمت ارز و تحریم‌ها، سرمایه‌گذاران حوزه فناوری اطلاعات سعی می‌کنند تا حد امکان در بازارهای مطمئن و شناخته شده سرمایه‌گذاری کنند. شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی نیز سعی می‌کنند شرایط را بررسی کنند و تا حد امکان روی طرح‌های زودبازه سرمایه‌گذاری کنند. به همین دلیل است که فرآیند توسعه زیرساخت‌های اینترنت اشیا روند کندی دارد. با وجود تمامی مشکلات بازهم طرح‌های خوبی در کشور به سرانجام رسیده‌اند که در ادامه با چند نمونه مهم در این زمینه آشنا می‌شویم.
وضعیت اینترنت اشیا در ایران چگونه است؟
اگر به روند شکل‌گیری اینترنت اشیا در ایران و تعامل بخش خصوصی با دولتی نگاهی داشته باشیم مشاهده می‌کنیم که اولین جرقه شکل‌گیری اینترنت اشیا در ایران و شناساندن مفاهیم این فناوری نوین به بخش خصوصی و دولتی در خلال سال‌های 93 و 94 رقم خورده است. بد نیست بدانید مجله شبکه نیز در همان سال‌ها و در قالب بخش ثابتی اقدام به معرفی این فناوری و معماری‌های مرتبط با آن پرداخت. در سال‌های بعد، فعالان و نخبگان به این حوزه وارد شدند و فرآیند ساخت نمونه‌های اولیه در ارتباط با هوشمندسازی صنایع انرژی، بهداشت و درمان، ساختمان و غیره آغاز شد. در ادامه شرکت‌های خصوصی و دولتی در قالب یک نهاد غیر‌دولتی پیشرو و تصمیم‌ساز کارگروهی به‌نام فروم اینترنت اشیاء ایران به نشانی http://www.iraniotforum.org/ را راه‌اندازی کردند تا به شکل‌گیری و تقویت اکوسیستم اینترنت اشیا در ایران، همفکری و هم‌افزایی با نهادهای حاکمیتی برای سیاست‌گذاری درست و موثر و رفع چالش‌ها، تقویت توانمندی‌های بومی در گسترش خدمات متنوع و کاربردی در کشور، کمک به گسترش فعالیت بازیگران ایرانی اینترنت اشیا در بازارهای بین‌المللی و هم‌افزایی به منظور ایجاد و بهره‌برداری از فرصت‌های کسب و کار برای فعالان حوزه اینترنت اشیا کمک کنند. در همین راستا پروژه‌های شرکت‌های مختلف گام‌های مهمی در پیشبرد این هدف برداشتند. به‌طور مثال شرکت آریاهمراه توانست در سال 96 پروژه کنتور هوشمند را با موفقیت در 17 فرودگاه کشور نصب کند.
با این‌حال در سال‌های بعد به دلیل مشکلات اقتصادی توسعه بازار اینترنت اشیا آهنگ کندی پیدا کرد، زیرا کسری بودجه و تغییرات مدیریتی در مقیاس کلان مانع از آن شدند تا برنامه‌ها مطابق با اهداف ترسیم شده به سرانجام برسند. به رغم مشکلات مختلفی که در مسیر این فناوری نوین وجود دارد، پروژه‌ها و استارت‌آپ‌های اینترنت اشیا در ایران در حوزه‌های حمل‌ونقل، مدیریت انرژی، حفظ محیط زیست، کشاورزی، دامپروری، آموزش، سلامت، هوشمندسازی ساختمان‌ها و واحدهای تولیدی مشغول به کار هستند.
تهران هوشمند
یکی از مهم‌ترین طرح‌ها در این زمینه پروژه تهران هوشمند است. در این ارتباط تاکنون پروژه‌های مهمی نظیر سامانه تهران من، سامانه با هم، پارک حاشیه‌ای، سامانه API، سامانه شفافیت، سامانه داده نمای تهران، نقشه همراه تهران موسوم به رایا، سامانه تشخیص موقعیت مکانی، هوشمندسازی جمع‌آوری و تفکیک پسماند و پلتفرم یکپارچه پرداخت QRCode ناوگان تاکسیرانی با موفقیت به سرانجام رسیده‌اند.
حمل‌ونقل جاده‌ای هوشمند
در حوزه حمل و نقل جاده‌ای باید به سامانه پایش هوشمند تردد ناوگان (سپهتن) حمل و نقل عمومی کشور در جهت ارتقاء بهره‌وری صنعت
حمل و نقل کشور به خصوص ناوگان حمل و نقل عمومی جاده‌ای و با توجه به قوانین و مقررات جاری کشور اشاره کرد که ماحصل همکاری ناجا، سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای است. در حال حاضر کلیه اتوبوس‌های مسافری برون‌شهری کشور مجهز به این سامانه هستند و سواری‌های مسافری و ناوگان باری برون‌شهری نیز در حال تجهیز هستند.
فهام، شبکه هوشمند کشور
در حوزه مدیریت انرژی باید به سامانه هوشمند اندازه‌گیری و مدیریت انرژی اشاره کرد. در راستای اهداف صنعت برق ایران جهت ایجاد شبکه هوشمند انرژی، به عنوان اولین گام، طرح ملی فراسامانه هوشمند اندازه‌گیری و مدیریت انرژی که به اختصار فهام نامیده می‌شود تعریف و مشخصات آن با توجه به نیازمندی‌های وزارت نیرو و نفت از سوی سازمان بهره‌وری انرژی ایران تدوین شد. در چارچوب این طرح برای یک میلیون مشترک برق در ۶ استان ایران کنتور هوشمند نصب می‌شود. به گفته مسئولین فهام این طرح برای اجرا نیاز به ۶۰ هزار میلیارد ریال اعتبار دارد. کاربرد اصلی این سامانه قرائت و کنترل هوشمند بار و مدیریت انرژی با استفاده از فناوری‌های نوین است.
ردیابی هوشمند (پابند الکترونیکی)
یکی دیگر از کاربردهای اینترنت اشیا در حوزه ردیابی، پیاده‌سازی پروژه پایبند الکترونیکی برای زندانیان است که در بیشتر استان‌های کشور به مرحله اجرا در آمده است. محمدمهدی حاج محمدی رییس سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی کشور در این خصوص اعلام کرد: «یکی از برنامه‌های محوری برای گذراندن حبس جایگزین بر اساس مقررات، استفاده از پابند الکترونیکی است. استفاده از این فناوری نوین در سطح کشور موجب کاهش جمعیت کیفری و کمک به خانواده زندانیان و جزو اهداف و اقدام محوری است.»
کشاوری هوشمند
در حوزه کشاورزی سیستم نظارت و هشدار زودهنگام کشاورزی، سامانه هوشمندی است که با دریافت، انتقال و رصد پارامترهای محیطی تاثیرگذار مانند رطوبت خاک و هوا، دما، سرعت و جهت باد، تشعشع خورشید و تله‌های نوری آفات و با دریافت سرویس از وب‌سایت‌های هواشناسی، امکان تحلیل هوشمند وضعیت اقلیمی با در نظر گرفتن محصولات باغی و زراعی را فراهم می‌آورد. این سیستم پردازشی با استفاده از مکانیزم‌های داده‌کاوی به صورت منظم داده‌های دریافتی را بر اساس اصول مدل‌های کشاورزی پایدار مورد تایید سازمان FAO تحلیل می‌کند و امکان تشخیص و پیش‌بینی وقوع پدیده‌های خطرناک در حوزه کشاورزی مانند تنش‌های آبی و دمایی، انواع بیماری‌های وابسته به پارامترهای محیطی مانند شیوع آفات و غیره را فراهم می‌کند.
دام‌داری و دامپروری هوشمند
پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف موفق به ساخت دستگاهی شده‌اند که با نظارت هوشمندانه سبب افزایش کیفیت حفاظت از دام می‌شود. ارتباطات سبز شریف یکی از تیم‌های استارتاپی مستقر در مجتمع خدمات فناوری دانشگاه صنعتی شریف، فعال در زمینه اینترنت اشیا است که در حوزه هوشمندسازی دامداری‌ها، این سامانه هوشمند را طراحی کرده است.
پروژه نصب کنتور هوشمند برای مشترکان
کنتور هوشمند برق یک وسیله الکترونیکی است که اطلاعاتی از قبیل مصرف برق، میزان ولتاژ، جریان و ضریب توان را ثبت می‌کند. کنتورهای هوشمند برای شفافیت بیشتر رفتار مصرف و نظارت مصرف‌کننده بر سیستم و صورتحساب خود، اطلاعات را برای مصرف‌کننده ارسال می‌کنند. به‌طور معمول، کنتورهای هوشمند انرژی را در زمان واقعی ثبت می‌کنند و به‌طور مرتب در فواصل کوتاه اطلاعاتی در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌دهند. به گزارش خبرنگار مهر، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی مورخ 9 اسفندماه 99 و در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، با بند (د) تبصره (۱۵) ماده واحده لایحه بودجه موافقت کردند و دولت را مکلف کردند تا از طریق شرکت‌های ذیربط نسبت به نصب کنتورهای هوشمند ساخت داخل برای مشترکان برق و گاز با اولویت مشترکان پرمصرف اقدام کند
سامانه دمای اتاق سرور یا هوشمند سازی اتاق سرور
شرکت پیشران صنعت ویرا با اساس نامه اتوماسیون صنعتی و کنترل ابزار دقیق و ساخت تابلوهای برق فشار قوی و ضعیف از سال 92 تاسیس گشت و ازهمان ابتدا در حوزه کاربرد ابزار دقیق در bms و سپس تولید و ساخت آنها قدم نهاد و در ادامه مسیر توانست با اتکا به تجربیات چندین ساله و استخدام نیروهای متخصص برق عملا جزو شرکتهایی باشد که محصولات قابل اتکایی با عناوین مانیتورینگ شرایط محیطی اتاق سرور -کنترلرهای دمای دیتا سنتر -دیتالاگرهای سردخانه و انبار -هشدار دهنده های دمای یخچال و فریزر و شمارشگرهای نمایشگاهی و فروشگاهی و تابلوهای برق متنوع با کاربردهای مختلف روانه بازار نماید در حال حاضر سیستمهای کنترل دما و رطوبت اتاق سرور این شرکت تنها سیستم مبتنی بر سخت افزار صنعتی plc-hmi در ایران است.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
